Espresso, tüm dünyanın en çok tüketilen kahvelerinin temelini (base'ini) oluşturmaktadır. Ünlü kahve zincirlerinde ismini telaffuz etmekte zorlandığımız o havalı kahvelerin çok büyük bir kısmı aslında birer espresso türevidir.
Eğer evinizde espresso makinesi, Nanopresso gibi taşınabilir bir espresso makinesi veya Nespresso gibi bir kapsül kahve makinesi varsa ünlü kahve zincirlerinde satılan kahvelerin neredeyse tamamını yapabilirsiniz.
Anisah'ın espresso temelli tarifler serisinde bu hafta tam 20 farklı espresso tarifiyle karşınızdayız. Bu rehberimizde sizlerle bir-iki shot espresso kullanarak yapabileceğiniz 20 çeşit kahve tarifini özetleyeceğiz. İşte bu tarifte odakladığımız en popüler 20 espresso çeşidi:
- Ristretto
- Lungo
- Americano
- Iced Americano
- White Americano (Sütlü Americano)
- Americano Misto
- Latte
- Iced Latte
- Mocha (Caffé Mocha)
- Flat White
- Espresso Macchiato
- Karamel Macchiato
- Cappuccino
- Iced Shaken Espresso
- Affogato
- Golden Turmeric Latte (Zerdeçal Latte)
- Frappuccino
- Cortado
- Espresso Romano (Caffè Romano)
- Espresso Con Panna
Hazırsanız başlayabiliriz!
Not: Nespresso ile yapabileceğiniz 13 farklı kapsül kahve tarifimize buradan göz atabilirsiniz.
Ristretto Nasıl Yapılır?
Bir başka deyişle, espresso ile aynı miktarda öğütülmüş kahve kullanılarak daha kısa süre basınca maruz bırakılarak hazırlanan kahveye ristretto denir. Bu nedenle, ristretto, espresso’ya göre daha az sıvıya sahip ve daha yoğun bir shot’tır.
Evde ristretto yapmak için önce espresso kahve çekirdeklerini ince öğütmeli ve portafiltre sepetine 10 gram öğütülmüş kahveyi koyarak tamp yapmalısınız. Ardından espresso makinenizden 15 saniye boyunca kahve çıktısı alın. Evde ristretto yapmak bu kadar basitti.
Not: Tipik bir ristretto 15-20 ml sıcak su ve 15 saniyelik ekstraksiyon süresiyle hazırlanır. Bir shot ristretto’da yaklaşık 40-55 mg kafein vardır.
Lungo Nasıl Yapılır?
Espresso’dan daha fazla su ve daha uzun ekstraksiyon süresi kullanılarak hazırlanan kahveye lungo denir. Tipik bir lungo, 60 ml sıcak suyun 9-15 bar arasındaki basıncın ince öğütülmüş kahvelerin içinden geçmesiyle elde edilir. Lungo'nun 45-60 saniye ekstraksiyon süresi vardır ve lungo tipik olarak 70-80 mg kafein içerir.
Evde Americano Nasıl Yapılır?
Americano tüm dünyada en çok tüketilen ve hazırlanması en kolay kahvelerin başında gelir. Tipik olarak 30 ml'lik bir shot espressonun 150 ml suyla seyreltilmesiyle hazırlanan kahveye Americano denir.
Kafelerdeki Americano tariflerindeki kahve su oranı 1:3 ve 1:6'dır. Bu oranı damak tadınıza göre değiştirebilirsiniz. Yani evde Americano yapmak için başlangıçta 1:5 kahve-su oranını deneyerek 30 ml espressonun üzerine 150 ml sıcak su ekleyebilirsiniz. Evde Americano yapmak bu kadar basittir.
Ev Yapımı Iced Buzlu Americano Tarifi
Iced Americano'nun klasik hot Americano'dan tek farkı espressonun üzerine soğuk su ve buz eklenerek hazırlanmasıdır. Hot Americano için 1 shot espresso’nun üzerine kaynar su eklenirken iced buzlu Americano için 30 ml espresso'nun üzerine 150 ml soğuk su ve buz küpleri eklenir.
Sütlü (White) Americano Nasıl Yapılır?
White Americano olarak da bilinen sütlü Americano; klasik Americano'dan daha yumuşak içimli, latteden ise daha sert içimli espresso temelli bir kahvedir.
Americano yapmak için espressoya su eklenirken; latte için espressoya süt ve süt köpüğü eklenir. Sütlü white Americano içinse espressonun üzerine su ve süt eklenir.
Özet olarak white Americano tarifinde espressonun dört katı kadar sıcak su ve espressonun 1 veya 2 katı kadar sıcak süt kullanılır.
Ev Yapımı Americano Misto Tarifi
Americano misto da aslında bir çeşit sütlü Americano'dur. Latte'nin yumuşak içiminden sıkılıp Americano'nun sert ve yoğun tadını biraz yumuşatmak isteyenler için ideal bir espresso temelli kahvedir. Americano misto'da süt tadın latte ya da cappuccino’daki kadar baskın değildir.
Evde Americano misto yapmak için bir shot espressonun üzerine 120 ml sıcak su ve 40 ml sıcak süt ekleyebilirsiniz.
Evde Latte Yapımı
Latte, tüm dünyanın en popüler espresso temelli kahvelerinden birisidir. 1 veya 1.5 shot espressonun üzerine 120 ml buharda ısıtılmış sıcak süt eklenmesiyle hazırlanır.
Kafelerde latte hazırlarken 18 gram ince öğütülmüş espresso çekirdeği kullanılır. Ardından bir shot espresso elde edilir ve üzerine buharda ısıtılmış (steamed) süt eklenir.
Siz de evde kafe kalitesinde hot latte yapmak için espresso makinenizden önce tek shot espresso almalı; ardından espressonun üzerine 120 ml buharda ısıtılmış veya süt köpürtücüde köpürtülmüş süt eklemelisiniz.
Ev Yapımı Iced Buzlu Latte
Iced buzlu lattenin klasik hot latte'den tek farkı 30 ml espressonun üzerine 120 ml süt ekledikten sonra kahveyi buz küpleriyle buluşturmaktır. Ayrıca sıcak lattede sütün buharda ısıtılması veya süt köpürtücüsüyle köpürtülmesi işin püf noktasıyken; iced buzlu latte yaparken sütü ısıtıp köpürtmeye gerek yoktur.
Iced Buzlu Mocha (Caffé Mocha) Tarifi
Mocha, tıpkı affogato gibi "tatlımsı" bir içecektir. İsmi Yemen'in Mocha kentindeki Mocha Limanından gelir.
Espresso temelli bir içecek olan mocha, tipik olarak bir shot espresso, 230 ml süt, 2 yemek kaşığı çikolata sosu (veya 3 yemek kaşığı mocha sosu), 3-4 yemek kaşığı taze çırpılmış krem şanti ve damla çikolata parçaları kullanılarak yapılır.
Evde mocha yapmak için önce 2 yemek kaşığı çikolata sosunu (toz değil sos veya eritilmiş çikolata) bardağına ekleyin. Ardından aynı bardağa bir shot (30 ml) espresso dökün. Ayrı bir bardakta 230 ml sütü krema kıvamına gelene kadar çırpın ve çikolatalı espressonun üzerine dökün. Son adımda ise bardağınızın üzerine çikolata damlacıklı krem şanti tepesi yapabilirsiniz. Afiyet olsun!
Evde Flat White Tarifi
Flat white'ı, lattenin daha sert versiyonu olarak tanımlayabiliriz. Latte'de süt tadı baskınken flat white'ta kahve tadı daha önplandadır. Flat white yapmak için bir shot espressonun üzerine daha az süt eklenirken; latte yapmak için daha çok süt eklenir.
Flat white kafelerde 1:2 kahve-süt oranıyla hazırlanmaktadır. Yani her bir birim espressonun üzerine 2 birim süt eklenmektedir. Evde flat white yapmak için 1 shot espressonun üzerine 60 ml steamed (buharda ısıtılmış) süt ekleyebilirsiniz. Daha büyük boyutta bir flat white için 2 shot (60 ml) espressonun üzerine 120 ml süt ekleyebilirsiniz.
Flat white ve latte arasındaki farklara buradan göz atabilirsiniz.
Ev Yapımı Espresso Macchiato
Espresso macchiato'nun orijinal adı "caffè macchiato"dur. "Macchiato" kelimesi, İtalyanca'daki "macchiare" fiilinden türemiştir ve "lekelemek/işaretlemek" gibi bir anlamı vardır. Kelimenin ardında ise şu bağlam yatmaktadır:
Caffè macchiato espressonun üzerine çok az miktarda süt köpüğü "serpiştirilerek" yapılır. Espressodaki krema tabakasının üzerine gelen bu süt köpüğü, espressonun görünümünde ve tadında hafif bir değişiklik yapar. Yani süt köpüğü espressoyu "lekelemiş" olur. Macchiato'nun hikayesi bu şekildedir.
Öte yandan evde espresso macchiato yapmak için bir shot espressonun üzerine steamed (buharda ısıtılmış) süt köpüğünden 2-4 yemek kaşığı kadar ekleyebilirsiniz.
Nespresso kapsül kahve makinesinde espresso caffè macchiato yapmak içinse kapsül kahvenizi kısa çekimde almalı ve üzerine 2-4 yemek kaşığı süt köpüğü eklemelisiniz.
Evde Karamel Macchiato Nasıl Yapılır?
Karamel macchiato aslında karamel ve vanilya şuruplu lattedir. Karamel macchiato ve "gerçek" espresso macchiato'nun tek benzer yönü ikisinde de bir shot espresso kullanılarak hazırlanmasıdır. Bunun dışında karamel macchiato ve espresso macchiato arasında hiçbir tat ve tarif benzerliği yoktur.
Öte yandan evde tıpkı kafelerdeki gibi karamel macchiato yapmak için 4 şeye ihtiyaç duyacaksınız:
- İki shot espresso (2x 30 ml)
- 170 ml süt
- 2 yemek kaşığı vanilya şurubu veya sosu (dilediğiniz kadar)
- Karamel şurubu veya sosu
Evde karamel macchiato yapmak için önce bardağınıza vanilya şurubu dökün. Ardından süt çırpıcıda çırpılmış veya buharda ısıtılmış 170 ml sütü bardağınıza alın. Üzerine 2 shot espressoyu dökün. Son olarak 2 pump kadar karamel şurubu dökün veya sos kullanıyorsanız karamel sosunu dilediğiniz kadar bardağınızın üzerinde gezdirin.
Evde caramel macchiato yapmak bu kadar kolaydır. Nitekim caramel macchiato denilen şey aslında lattenin üzerine biraz vanilya ve karamel sosu/şurubu ekleyip karıştırmaktır.
Evde Kafe Usulü Cappuccino Tarifi
Cappuccino İtalya menşeli espresso temelli bir kahvedir. Cappuccino, İtalya'da genelde sabahları tüketilir. Çünkü süt ağırlıklı içeceklerin günün ilerleyen saatlerinde sindirimi güçleştiriceğini düşünürler.
Öte yandan Cappuccino tipik olarak 1 shot espresso, 160 ml köpürtülmüş süt ve bir tutam çikolata tozu ile yapılır.
Kafelerdeki gibi pürüzsüz ve kadifemsi (velvety) bir Cappuccino için önce tek shot (30 ml) espresso hazırlamalı; ardından 160 ml sıcak sütü mümkünse French press ile mümkün değilse süt köpürtücüyle köpürtmelisiniz. Ardından sütü ve sütün köpüğünü eşit miktarda (%50 oranında) espressonun üzerine dökmelisiniz. Böylece bardağınızın alt yarısı kahve, üst yarısı ise süt köpüğü tabakasından oluşacak ve oldukça estetik bir görünüm elde edeceksiniz. Son adımda ise cappuccino'nun üzerine bir tutam tarçın veya çikolata tozu/rendesi ilave edebilirsiniz. Afiyet olsun!
Kahve İçtikten Sonra Bağırsak, Sindirim ve Mide Sorunu Yaşayanlara Öneriler
Ev Yapımı Iced Shaken Espresso
Iced shaken brown sugar espresso aslında bir çeşit sütlü ve esmer şeker şerbetli Americano'dur. Evde iced shaken espresso yapabilmek için iki shot (double shot) espressoya 60 ml soğuk süt ve 1.5 yemek kaşığı esmer şekerle hazırladığınız şerbeti eklemelisiniz. Ardından iced brown sugar espressonuzu kapağı kapalı bir kavanozda çalkalamalısınız (shake etmelisiniz).
Daha detaylı iced shaken espresso tarifimize buradan ulaşabilirsiniz.
Evde Affogato Yapımı
Affogato espressolu bir dondurmadır. İtalyan stili affogato bir top vanilyalı dondurma üzerine bir shot espresso ilave edilerek yapılır. Evde affogato yapmak için siz de mümkünse Maraş dondurmasından veya kıvamlı bir vanilyalı dondurmadan bir topu kaseye alabilir ve üzerine tek shot espresso ilave edebilirsiniz.
Affogato'nun hikayesine buradan göz atabilirsiniz.
Golden Turmeric (Zerdeçal) Latte Tarifi
Derler ki; baharata hükmeden dünyaya hükmeder. Zerdeçal’a hükmeden ise mutfağa hükmeder!
Espresso ile yapabileceğiniz tarifler rehberimizde sırada Golden Turmeric (Zerdeçal) Latte var.
Evde ünlü kahve zincirlerindeki gibi golden turmeric zerdeçal latte yapmak için bir shot espresso, 230 ml yulaf sütü (oat milk), 1 çay kaşığı vanilya özü veya şurubu, yarım çay kaşığı zerdeçal, çeyrek çay kaşığı zencefil tozu, çeyrek çay kaşığı tarçın, zerdeçalın sağlık faydalarını maksimize etmek için çok az karabiber ve tatlandırıcı olarak biraz bala ihtiyacınız olacak.
Evde golden turmeric latte yapmak için ilk olarak 230 ml yulaf sütünüzü veya 150 ml normal sütünüzü ısıtın. Ardından sıcak sütün içine yarım çay kaşığı zerdeçal, çeyrek çay kaşığı zencefil ve çok az miktarda karabiber ekleyerek çırpın. Sonraki adımda bir shot espressonuzu hazırlayın ve espressoya 1 çay kaşığı kadar bal ve 1 çay kaşığı vanilya özü ekleyerek karıştırın. Son olarak sütü espressoya ilave edin üzerine çeyrek çay kaşığı kadar tarçın serpiştirin.
Afiyet olsun!
Evde Frappuccino Nasıl Yapılır?
Frappuccino, "frappe" ve "cappuccino" kelimelerinin birleşiminden gelir. "Frappe", kelimesi buzlu içecekler için kullanılan bir terimdir; cappuccino ise espresso temelli pürüzsüz ve kadifemsi bir kahvedir.
Öte yandan frappuccino; kahve, buz ve sütün blender'da karıştırılıp üzerinin krem şanti, karamel veya çikolata sosu kullanılarak süslenmesiyle hazırlanır. Evde frappuccino yapmak için iki shot espresso, 230 ml süt, opsiyonel olarak iki çay kaşığı şeker, 5-6 buz küpü ve karamel/çikolata sosunu blenderdan geçirebilirsiniz. Ardından blender'daki karışımı bir kupaya alın ve üzerine krem şanti tepesi yapın. Opsiyonel olarak krem şanti tepesinin üzerine de karamel veya çikolata sosu ekleyebilirsiniz. Afiyet olsun!
Evde Cortado Nasıl Yapılır?
Cortado 1:1 kahve-süt oranıyla hazırlanan espresso temelli bir kahvedir. Yani shot espresso ve 30 ml süt ile yapılır. Cortado ayrıca; İspanyolca'da "kesmek" anlamına gelen "cortar" kelimesinden gelmektedir. Kökeni İspanya'nın Bask bölgesi olan Cortado kahvesinin isminin ardında sütün espresso'nun acı/bitter tadını nasıl kestiğine bir atıf vardır. Bu açıdan cortado aslında sütlü bir espressodur.
Evde cortado yapmak için 1 shot (30 ml) espressoyu 30 ml steamed (buharla ısıtılmış) sütün üzerine eklemelisiniz. Sıcak sütü alternatif olarak süt köpürtücüde köpürtebilirsiniz ancak klasik cortado tariflerinde köpüklü süt tercih edilmez.
Espresso Romano ( Caffè Romano) Nedir, Nasıl Yapılır?
Caffè Romano olarak da bilinen espresso Romano; ince bir dilim limonun espresso fincanının yanına koyulmasıyla hazırlanır. Yani aslında bir shot espressonun yanına ince bir dilim limon koyarsanız espresso Romano yapmış olursunuz.
Espresso Romano içmeden önce bir dilim limon espresso fincanının üst kenarlarına sürülür. Yani limonu alıp espresso bardağınızın dudakla buluşacak kısmına sürmelisiniz. Buradaki "hikaye" kahve kokusuna narenciye kokusu eklemek ve espressonun acı tadını limonun asiditesi ile dengelemektir.
Espresso Con Panna Nedir?
"Panna", İtalyanca'da "krema" demektir. Espresso con panna ise "kremalı espresso" demektir. Yani espressonun üzerine taze çırpılmış krem şanti eklenmesiyle hazırlanır. Evde espresso con panna yapmak için 2 shot espressonun üzerine 2 yemek kaşığı kadar taze çırpılmış krem şanti ekleyebilirsiniz. Ayrıca espresso con panna'nın krem şanti dolu üzerini karamel sosu ile süsleyebilirsiniz.