Flat white ve latte, kahve zincirlerinde en sık karşımıza çıkan kahveler arasında yer almaktadır. Her iki kahve de ülkemizde ve dünyada en çok tüketilen espresso temelli kahvelerdendir.
İsimleri nispeten havalı olsa da aslında hem flat white hem de latte, bir çeşit sütlü espressodur. Espressonun üzerine flat white için daha az; latte için daha çok steamed süt eklenir. Flat white daha sert, latte daha yumuşak içimlidir. Flat white Okyanusya, latte ise İtalya orijinlidir...
Anisah'ın kahve çeşitleri rehberi serisinde spot ışıklarımızı bu hafta flat white ve latte arasındaki farklılıklara tutuyoruz!
Flat white aslında nedir?
Flat white, Avustralya’da “icat edildiğine” inanılan espresso temelli bir kahvedir. Resmi bir kanıt olmasa da Alan Preston isimli bir kafe sahibinin 1985 yılında menüsüne ilk defa flat white’ı eklediği söylenmektedir.
Daha az kanıtları olan diğer bir rivayete göre flat white’ı ilk defa Yeni Zelanda'da kafesi bulunan Derek Townsend ve Darrell Ahlers formüle etmiştir.
Yani flat white’ın kökeni Avustralya ve Yeni Zelanda’dır diyebiliriz. 2000’li yılların başında ise Kuzey Amerika başta olmak üzere tüm dünyaya yayılmış ve uluslararası kahve zincirlerinin en sık tüketilen kahvelerinden birisi olmuştur.
Öte yandan flat white’ı; latte’nin daha az sütle hazırlanan ve latte’den daha sert olan bir kahve olarak tanımlayabiliriz.
Bir diğer ifadeyle flat white; bir veya iki shot espresso’nun üzerine buharla ısıtılmış süt eklenerek yapılan bir espresso türevidir.
Evde flat white nasıl yapılır?
Flat white espresso temelli bir kahve olduğu için evde flat white yapabilmenin ilk koşulu bir espresso makinesine sahip olmaktır. Evinizde bir espresso makinesi, Nanopresso veya Nespresso gibi bir ekipman yoksa teknik olarak flat white yapamazsınız. Çünkü flat white yapmanın ilk koşulu gerçek bir espresso hazırlamaktır.*
Kafe standartlarında ev yapımı flat white için öncelikle kaç shot espresso kullanacağınıza karar vermelisiniz. Flat white’ı latte’den oldukça daha sert istiyorsanız iki shot, latte’den birazcık daha sert istiyorsanız tek shot espresso kullanabilirsiniz.
Öte yandan flat white çoğu kafede; 1:2 kahve-süt oranıyla hazırlanmaktadır. Yani her 1 birim espresso için 2 birim süt eklenir. Tipik bir espresso shot’ın 30 ml geldiğini düşünürsek en küçük porsiyon flat white için 60 ml buharda pişirilmiş (steamed) süt kullanmalısınız. Eğer latte’den çok daha sert bir flat white isterseniz 2 shot espresso için 120 ml steamed süt kullanabilirsiniz.
*Not: Moka pot kullanarak flat white benzeri bir kahve hazırlayabilirsiniz. Moka pot’lar espresso makinesi alternatifi olarak bilinen ekonomik kahve aparatlarıdır. Moka pot, espresso makinelerine benzetilse de gerçek bir espresso yapamaz. Buna rağmen gerçek bir flat white’a en yakın lezzete sahip bir kahveye moka pot ile ulaşabilirsiniz.
Latte aslında nedir?
Dünyanın en çok tüketilen sütlü kahvelerinden biri olan Latte, İtalya’da ortaya çıkmıştır. Bununla beraber latte, “Caffè latte” ifadesinin kısaltılmış halidir. Caffè, “kahve”; latte ise “süt” anlamına gelmektedir. Ayrıca latte kelimesi köken olarak Latincede süt anlamına gelen lactis kelimesinden türetilmiştir.
Etimolojiyi bir kenara bırakırsak latte aslında espresso’nun üzerine süt ve süt köpüğü eklenerek hazırlanan yumuşak içimli bir kahvedir. Latte bu yönüyle; hazırlanması en kolay kahvelerden birisidir.
Evde latte nasıl yapılır?
Öncelikle tıpkı flat white’ta olduğu gibi latte için de ilk gereksinim espresso yapabilen bir kahve makinesidir. Evde gerçek bir latte hazırlamak için önce espresso yapmalısınız.
Öte yandan kahve zincirlerinde satılan en popüler içeceklerinden biri olan latte; tipik olarak 1:4 ve 1:7 arasındaki kahve-süt oranıyla hazırlanmaktadır. Yani her 1 birim espresso için 4-7 katı kadar süt ilave edilmelidir. Sütün üzerine ise opsiyonel olarak süt köpüğü ekleyebilirsiniz.
Flat white ve latte farkı
FLAT WHITE |
LATTE |
Espresso temelli, az sütlü, sert içimli kahve |
Espresso temelli, bol sütlü, yumuşak içimli kahve |
Avustralya / Yeni Zelanda kökenli |
İtalya kökenli |
İlk defa 1980’lerde yapıldı |
İlk defa 1950’lerde denendi |
Bir veya iki shot espresso ile yapılır |
Bir veya iki shot espresso ile yapılır |
Daha az süt (1:2 kahve-süt oranı) ile hazırlanır |
Daha fazla süt (1:4-1:7 kahve-süt oranı) ile hazırlanır |
İnce bir mikro köpük tabakası vardır |
Daha kalın bir süt köpüğü tabakası vardır |
İnce, kadifemsi mikro köpük |
Daha kalın ve kremsi köpük |
Daha yoğun ve sert kahve tadı |
Daha sütlü ve yumuşak tat |
Daha sert kahve sevenler, espresso aromasını yoğun şekilde hissetmek isteyenler için uygun |
Daha yumuşak ve sütlü kahve sevenler için uygun |