Yükleniyor...
index

"Syphon", "vakum pot "ve "Fransız balonu" olarak da adlandıranlar sifon kahve; Breaking Bad dizisindeki kimya ekipmanlarını andıran ve birçoklarına göre en estetik demleme sürecine sahip kahve ekipmanıdır.

Günümüzde birçok kişi, influancer'ların da etkisiyle sifon kahve yapılışını izledikten sonra bu aleti satın alıyor. Fakat çoğu insan sifon kahvenin tadından ziyade bu tiyatral süreç için sifon kahveye ilgi duyuyor. Hatta genellikle birçok insan sifon kahve demliğini birkaç kez kullandıktan sonra hayal kırıklığına uğruyor ve aslında güzel bir kahve dekorasyonu aldıklarını kabul ediyorlar. Çünkü sifon kahve pek pratik bir ekipman değildir.

Öte yandan sifon kahve ilk çıktığında "vakum potu" olarak tanınıyordu. Ancak daha sonra eski Yunancada "tüp, boru, hortum, emme borusu" gibi anlamlara gelen "sifon" kelimesi kullanılmaya başlandı. O zamanlarda sifon kahve mutfakta değil, misafirlerin gözü önünde sergilenen gösterişli bir demleme yöntemiydi. Çünkü o dönemdeki cam sifonlar ısıya dayanıklı değildi ve çok kırılgandı.

1950'lerden sonra ise tüm yeniliklere rağmen sifon demleyicilerinin popülaritesi azalmaya başladı. Hazır kahve ve daha pratik demleme yöntemlerinin ortaya çıkması, sifonun evdeki kullanımını bitirdi. Ancak, sifon demleme özellikle Japonya'da popülerliğini sürdürdü. Hario gibi köklü cam şirketleri 1950'lerin başında sifon kahve makineleri üretmeye başladı. Hatta sifon, Hario'nun iev tüketimine yönelik ilk ürünüydü.

1999'da ise Dünya Barista Şampiyonası'nın ardından Japon Sifonist Şampiyonası başladı ve 2009'da Dünya Sifonist Şampiyonası haline geldi, bu da sifonun kendine özgü bir çekiciliği olduğunu gösteriyor. Hala her yıl Dünya Sifon Kahve Şampiyonası düzenlemektedir.

Anisah'ın bu rehberinde sifon kahveye dair her şeyle karşınızdayız!

Sifon Kahve Nedir?

sifon kahve nedir

Sifon kahve, suyu buhar basıncıyla üst hazneye taşıyan, kahveyi tam daldırma yöntemiyle demleyen ve oluşan vakumla demlenmiş kahveyi bir filtreden geçirerek alt hazneye geri çeken iki hazneli bir demleme yöntemidir.

Daha teknik bir ifadeyle sifon kahve; iki hazneli cam düzenekte suyun buhar basıncıyla üst hazneye yükseldiği, kahvenin üst haznedeki sıcak suyun içinde belli süre bekleyerek demlendiği, ısı kesildiğinde ise alt haznede oluşan vakumun demliği filtreden süzüp geri çektiği bir yöntemdir.

Sifon kahvenin demleme kısmı "suda bekletme" mantığıyla French press'e benzer. Filtre kısmı ise kağıt/kumaş filtreyle V60/Chemex'i andırmaktadır. Sifon kahvenin moka pottan farkı ise basıncın demlemeyi değil yalnızca su transferini sağlamasıdır.

Sifon Kahve Nasıl Kullanılır?

sifon kahve demleme rehberi

Birçok sifon kahve makinesi çeşidi olsa da modern sifon kahve aparatları temel olarak "sifon demleyici" denen küre şeklinde 2 ana cam parçadan oluşur. Bu 2 cam haznenin alt parçası su deposudur. Isınınca buhar basıncı üretir ve suyu yukarı iter. Yani demleme başlangıcında suyu ısıtmak için alttaki küre kullanılır. Üstteki parça ise demleme işleminin gerçekleştiği yerdir; öğütülmüş kahve ve sıcak üst ünitede birbirine geçer ve demleme işlemi yapılır. Yani alt haznede ısınan su buraya yükselir ve kahveyle buluşarak demlenir. Son aşamada ise demlenen kahve alt hazneye akar. Kahve posasını tutan filtre de bu üst haznenin içindedir. Demlenen temiz kahve ise son adımda alttaki kürede toplanır.

Sifon Kahve Tarifi (Demleme Adımları)

sifon kahve demleme adimlari

Sifon kahve yaparken genel bir kural olarak her 100 ml su için 6 gram kahve kullanılır. Yani sifon kahvede yaklaşık 1:15-1:17 kahve-su oranı vardır. Sifon kahvenin öğütüm kalınlığı ise orta-orta incedir, v60 öğütüme yakın bir öğütüm derecesi vardır.

Öte yandan sifon kahve yapılırken sıcak su kullanılır. Yani alt hazneye sıcak su konur. Böylece sifon kahve 5-8 dakika daha erken hazırlanabilir.

Tarifin ilk aşaması ise sifonun metal ve bezden oluşan filtresini sıcak sudan geçirerek ıslatmaktır. Böylece bezdeki eski kokular gidecektir. Ardından filtrenin zinciri üst haznenin borusundan aşağı sarkıtılır ve alttaki çengel borunun ucuna takarak sabitlenir. 

Alt cam hazneye, demlenmek istenen kahve miktarına göre sıcak su konur ve ısı kaynağı açılır. Su fokurdamaya başlayınca alt haznede biriken buhar basıncı, sıcak suyu borudan yukarıya, yani üst hazneye itmeye başlayacaktır.

Suyun neredeyse tamamı üst hazneye çıktığında ısı kaynağı biraz kısılır ve öğütülmüş kahve üst haznedeki sıcak suya dökülür. Ardından kahvenin her tarafının suya temas etmesi için 10 saniye karıştırılır.

Son adımda ise kahve yaklaşık 60-90 saniye demlemeye bırakılır. Demleme bitince ısı kaynağı kapatılır. Bu aşamadan sonra alt haznedeki buhar bir vakum etkisi oluşturacak ve bu vakum demlenmiş kahveyi yaklaşık 30-40 saniye içinde yavaşça aşağı çekecektir.

Sifon kahve tarifinin tüm aşamaları bu şekildedir. Burada dikkat edilmesi gereken şey alt haznedeki kahveyi hemen bir bardağa veya başka bir sürahiye boşaltmak olacaktır. Çünkü alttaki cam hazne hala çok sıcak olacaktır ve kahvenin tadını acılaştıracaktır.

Sifon Kahve, Moka Pot ve French Press Farkları

Farklar Sifon Kahve Moka Pot French Press
Çalışma Prensibi Buhar basıncı (suyu yukarı iter) ve vakum (suyu aşağı çeker) Sadece buhar basıncı (suyu yukarı iter) Manuel daldırma ve pistonla ayırma
Demleme Yöntemi Hibrit: Tam Daldırma + Süzülme Basınçlı su kahveden geçer Tam Daldırma
Basınç Düşük pozitif ve negatif basınç (vakum) Düşük-Orta Basınç (~1.5 bar) Basınçsız
Isı Kaynağı Demleme boyunca sürekli harici ısı (ocak vs.) Demleme boyunca sürekli harici ısı (ocak) Sadece suyu ısıtmak için kullanılır
Filtre Tipi Genellikle bez, bazen metal veya kağıt Metal Metal
Tat Profili Berrak, aromatik, orta gövdeli, temiz ve tortusuz Güçlü, yoğun, dolgun gövdeli, espresso'ya yakın Dolgun gövdeli, yağlı, zengin. Fincanda tortu bırakabilir
Kullanım Zorluğu Yüksek, hassasiyet ve tecrübe gerektirir Orta, doğru ısı ve öğütme ayarı önemlidir Kolay, başlangıç için ideal
Öğütüm Orta-orta ince (V60’a yakın) İnce-orta ince (espresso’dan kalın) Orta-iri
Temizlik Zor (özellikle cam parçalar ve bez filtre temizliği) Kolay Orta (pistonun parçalarını temizlemek gerekir)

Leave a comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Please note, comments must be approved before they are published