Kış İçin Sağlıklı Kahve Tarifleri (Turmeric, Hindiba, Menengiç, Balkabağı, Bulletproof)

Anisah'ın sağlıklı kahve tarifleri serisinde bu hafta; kavrulmuş hindiba kökünün öğütülmesiyle elde edilen ve kafeinsiz bir kahve alternatifi olan hindiba kahvesi, yabani fıstık ağacının meyvelerinden üretilen geleneksel menengiç kahvesi, yüksek enerji sağlamak amacıyla kahvenin tereyağı ve MCT yağıyla buluştuğu bulletproof kahve, antioksidan zengini zerdeçalın süt ve sağlıklı baharatlarla harmanlandığı turmeric latte ve espressoya bal kabağı püresiyle tarçın ağırlıklı baharat karışımının eklenmesiyle hazırlanan pumpkin spice latte tarifleriyle karşınızdayız.

Menengiç Kahvesi Nedir, Nasıl Yapılır, Faydaları Nelerdir?

Menengiç kahvesi, Akdeniz ve Asya'nın batısında yetişen yabani bir fıstık ağacı olan menengiç ağacının (Pistacia terebinthus) olgun haldeki meyvelerinin kavrulup öğütülmesiyle yapılan kahveye menengiç kahvesi denir. Menengiç ağacı, halk arasında bıttım ve çitlembik olarak da bilinmektir. Yani menengiç aslında bu ağacın meyvelerinin kavrulup öğütülmesiyle hazırlanan bir kahvedir.

Menengiç kahvesi yapmak için kişi başı 1 fincan süt veya suya 2 tatlı kaşığı kavrulmuş menengiç tozu atılır. Ardından menengiç kahvesi kısık ateşte cezvede köpük oluşana kadar ısıtılır.

Öte yandan menengiç kahvesi doğal olarak kafeinsizdir. Yani kahve gibi kafeinli değildir. Uyku kaçırmaz, sindirim sorunlarına yol açmaz, çarpıntı ve titreme gibi olumsuzluklara sebep olmaz.

Çeşitli farmakolojik araştırmalar ise Pistacia terebinthus (menengiç) meyvesi ve yapraklarının yüksek oranda fenolik bileşikler içerdiğini göstermektedir. Menengiçteki flavonoidler ve tanenlerin vücuttaki serbest radikallerle savaşarak oksidatif stresi azaltmaya yardımcı olmaktadır. Bunun sonucunda hücresel yaşlanmayı yavaşlatabilmekte ve kronik hastalıklara karşı koruma sağlayabilmektedir. Menengiçteki yağ asitleri ve triterpenlerin ise anti-inflamatuar (iltihap giderici) özellikler taşıdığı saptanmıştır.

Ayrıca lif ve protein içeriği yüksek besinlerin tokluk hissini artırdığı bilinmektedir. Menengiç; midede hacim kaplayarak ve sindirimi yavaşlatarak, öğün aralarında daha az acıkmanıza yardımcı olabilir. 

Not: Menengiç kahvesi tipik olarak tokluk hissi + sindirim rahatlığı + düşük kafein stresi üzerin "Zayıflama Kahvesi" olarak pazarlanmaktadır. Örneğin, tüketici menengiç içtiğinde şişkinliği azalır ve karnını daha düz hisseder. Tartıdaki bu su/ödem kaybı veya rahatlama hissi, "kilo kaybı" olarak pazarlanır. Oysa gerçekte olan yağ dokusunun azalması değil, sindirimin rahatlamasıdır. Yani menengiç asla mucizevi bir şekilde kilo vermeye ve zayıflamaya yardımcı olmaz.

Organik ve Swiss Water logolu kafeinsiz decaf kahvelerimizi buradan inceleyebilirsiniz.

Hindiba Kahvesi Nedir, Nasıl Yapılır, Faydaları Nelerdir?

Hindiba kahvesi, hindiba bitkisinin (Cichorium intybus) köklerinin kavrulup öğütülmesiyle hazırlanan bir kahvedir. Hindiba ayrıca doğal olarak kafeinsizdir ve prebiyotik lif zenginidir.

Hindiba kahvesi yapmak için önce 1-2 tatlı kaşığı kavrulmuş hindiba kökü tozu sıcak suya eklenir. Yaklaşık 3-5 dakika demlemeye bırakılır. Ardından süzülür ve içime hazır hale gelir. Opsiyonel olarak hindiba kahvesi laktozsuz sütle de tüketilebilir.

Öte yandan Hindiba kökü, ağırlığının büyük bir kısmını oluşturan inülin isimli bir lif türüne sahiptir. İnülinin güçlü bir prebiyotiktir. İnsan vücudu inülini sindiremediği için bu lif bağırsaklara kadar inerek oradaki yararlı bakterileri (probiyotikleri) besler. Bunun sonucunda Hindiba kahvesi kabızlığı gidererek bağırsak hareketlerini düzenler ve genel mikrobiyota sağlığını iyileştirmeye yardımcı olur.

Hindiba kahvesinde inülin lifi ayrıca karbonhidratların emilimini yavaşlatma fonksiyonuna sahiptir.  Bu fonksiyon sayesinde kan şekerindeki ani yükselişler engellenebilir ve insülin hassasiyetini artabilir. Hindiba kahvesi ayrıca kafein kaynaklı anksiyete, çarpıntı veya uyku bozukluğu yaşayanlar için kortizol seviyelerini tetiklemeyen bir alternatiftir.

Fakat hindiba kahvesi tipik olarak "haftada 5 kilo verdiren mucize" olarak pazarlanmaktadır. Bilimsel gerçekler abartılarak ve çarpıtılarak sunulmaktadır. Pazarlamacılar, inülinin kan şekerini dengeleme özelliğini alıp, bunu "insülin düştüğü için vücut yağ yakım moduna geçer" şeklinde basitleştirerek anlatırlar. Oysa bu dolaylı bir etkidir, mucizevi bir "eritme" işlemi değildir.

Kimi markalar ise hindiba kahvesini "Bunu içince asla acıkmayacaksınız." diyerek pazarlamaktadır. İnülin suda çözünen bir liftir. Mideye girdiğinde suyla birleşerek jel kıvamını alır ve şişer. Bu da mekanik olarak "tokluk" hissi yaratır. Bazı çalışmalar inülinin açlık hormonu seviyelerini düşürebileceğini de göstermektedir. Ancak bu etki, sizi tamamen yemekten kesmez, sadece porsiyon kontrolüne yardımcı olur.

Kimileri ise hindiba kahvesini ödem artırıcı detoks kahvesi olarak pazarlamaktadır. Hidiba kahvesi diüretik yani idrar söktürücü özelliklere sahiptir. Vücuttan su atılması tartıda kilonun düşmesini sağlar. Fakat pazarlamacılar bu "su kaybını", "kilo kaybı" (yağ kaybı) olarak lanse etmektedir. Tüketicler tartıda eksi görünce hindiba kahvesinin işe yaradığını sanır, oysa giden büyük oranda sudur.

Kısacası hindiba kahvesi asla tek başına kilo verdiren mucizevi bir içecek değildir!

Hindiba kahvesi ve menengiç kahvesi arasındaki farklara buradan göz atabilirsiniz.

Zerdeçal Turmeric Latte Nedir, Nasıl Yapılır, Faydaları Nelerdir?

Bitkisel süte turmeric (zerdeçal), zencefil, karabiber, bal, tarçın ve vanilya eklenerek hazırlanan karışımın üzerine bir shot espresso ilave edilmesiyle hazırlanan kahveye golden turmeric zerdeçal latte denir.

Evde golden turmeric zerdaçal latta yapmak için 230 ml yulaf sütü veya bitki bazlı sütün içine yarım çay kaşığı zerdeçal, çeyrek çay kaşığı zencefil ve çok az miktarda karabiber ekleyerek karıştırmalısınız. Ardından 1 shot espressonun içine yarım çay kaşığı bal ve bir çay kaşığı vanilya özü ekleyerek biraz karıştırın. Son olarak; espresso karşımınızı önceki aşamada hazırladığınız süt karışımına dökün ve üzerine tarçın serpiştirin.

Öte yandan turmeric latte'deki zerdeçalın daha iyi bir hafızadan yaşa bağlı beyin fonksiyonları iyileştirmeye; anti-inflamatuar etkiden kan basıncını düzenlemeye kadar birçok sağlık faydası olduğu bilinmektedir. Fakat zerdeçaldaki kurkumin’in kilo vermek için etkili olabileceğine dair bilimsel çalışma sayısı çok azdır. Hatta zerdeçalı karabiberle birlikte kullanmazsanız zerdeçalın birçok faydası ciddi oranda düşecektir.

Pazarlamacılar ise turmeric zerdeçal latteyi yağ yakan iksir olarak lanse etmektelerdir. Oysa zerdeçal latte doğrudan bir "yağ yakıcı" değildir. Bir fincan altın süt içip kalorili beslenmeye devam ederseniz kilo veremezsiniz.

Detaylı zerdaçal latte tarifimizi buradan inceleyebilirsiniz.

Bulletproof Kurşungeçirmez Kahve Nedir, Nasıl Yapılır, Faydaları Nelerdir?

Bir bardak filtre kahveye bir yemek kaşığı MCT yağı ve 1 yemek kaşığı sade yağ ilave edilerek yapılan kahveye Bulletproof kurşun geçirmez kahve denir.

Bulletproof kahve tarifinde blender'a bir bardak filtre kahve, 1 yemek kaşığı sade yağ ve 1 yemek kaşığı MCT yağı eklenip karıştırılır. Bulletproof kahve tarifi bu kadar basittir.

Öte yandan Bulletproof kurşungeçirmez kahvedeki terayağı ve mct yağı sayesinde vücudunuza nitelikli yağlar girer. Bu yüksek kalitedeki yağların kafeinle birleşmesi sonucunda güne daha berrak bir zihin ve daha enerjik bir şekilde başlanabilir.

Detaylı Bulletproof kahve rehberimizi buradan inceleyebilirsiniz.

Pumpkin Spice Bal Kabağı Lattesi Nedir, Nasıl Yapılır, Faydaları Nelerdir?

Sıcak veya buzlu latteye 3 yemek kaşığı bal kabağı şurubu, 4-5 yemek kaşığı krem şanti ve bir tutam kadar tarçın veya bal kabağı rendesi eklenerek hazırlanan kahveye pumpkin spice latte, yani bal kabağı lattesi denir.

Bal Kabağı Pumpkin Spice Latte tarifinde önce 3 yemek kaşığı bal kabağı şurubu ve 2 shot espresso birlikte karıştırılır. Ardından bardağın dörtte üçü sütle doldurulur. Kalan kısma ise krem şanti eklenir. Son adımda ise opsiyonel olarak tarçın veya bal kabağı rendesiyle süsleme yapılabilir.

Öte yandan pumpkin spice bal kabağı lattesinin sağlık faydaları bal kabağı şurubu değil gerçek bal kabağı püresi kullanıldığında geçerlidir. Bal kabağı A vitamini deposudur ve pumpkin spice lattenizi gerçek bal kabağı püresiyle yaparsanız özellikle göz sağlığı ve bağışıklık sisteminize iyi gelecektir.

Pumpkin spice bal kabağı kahvesiyle ilgili her şeye buradan göz atabilirsiniz.